Ribera Del Duero D.O., een Wijnplus artikel op La Persistance, uw bron voor de beste wijnen.

Deze site maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak te verbeteren. Lees meer over cookies.

Verberg dit bericht

ITEMS

home / wijnplus / Ribera Del Duero D.O.

Ribera Del Duero D.O.

Ribera Del Duero D.O.

Tussen de spectaculaire pieken en valleien van Priorato (of Priorat in het Catalaans) maakt men al heel lang wijn. Het hoogste punt, in de Sierra del Montsant, ligt op 1124 m . De rotsen hebben afwisselend lagen kwarts en klei, in het zonlicht geeft dat de indruk van een goud-zwart gestreepte tijgerhuid.

Een eeuw geleden hoedde een herder zijn kudde in de vallei van de rivier de Siurana . Op een keer keek hij naar de top van de berg en had hij een visioen: een rij engelen in vol ornaat stegen op alsof ze via een trap naar de hemel liepen. De herder vertelde wat hij gezien had aan een reizende orde van Kartuizer monniken. Deze stichtten in 1163 op deze plek een priorij, onder de bescherming van koning Alfonso van Cataluña . Ze noemden het Priorat de Scala Dei (priorij van Gods trap). Tegenwoordig kan men de ruines nog zien liggen naast het kleine dorpje dat er rondom is ontstaan. De gemeente (en de D.O .) heten nog steeds Priorat en het dorp Scala Dei. Een bedrijf beheert de oude kloosterkelders en maakt er wijn.

Priorato is de bakermat van de traditionele Catalaanse wijnbereiding. Het gebied kreeg in 1954 een D.O. erkenning. Wijnboeren uit deze regio beschikken over de nieuwste kelderapparatuur en besteden erg veel zorg aan hun laboratoria. Hun marktgerichtheid is echter iets anders. Ze schijnen bereid om te wachten tot de vraag naar krachtige, bijna zwarte wijnen met lange houdbaarheid, die altijd het handelskenmerk zijn geweest van Priorato , weer aantrekt. Een groepje enthousiaste afnemers houdt hen momenteel gaande en met moderne rosados en witte wijnen maken op ze efficiënte wijze hun intrede in de exportmarkt. De stijl van de rode Priorato is in de loop der jaren weinig veranderd, maar dankzij verbeterde technieken is de kwaliteit er wel sterk op vooruit gegaan.

Een van de meest fascinerende experimenten met niet geclassificeerde wijnen begon in Gratallops , in Priorato en is bekend als het Costers del Siurana project. De Siurana loopt door het centrum van de D.O. Priorato . Begin zeventiger jaren vestigde zich op de oevers van deze rivier een bedrijf van 100 ha. De aandelen zijn gelijk verdeeld over het aantal eigenaren en de wijnen worden centraal vervaardigd in een bodega die tot de allermodernste behoort. De zone had geen officiële classificering en de druivenvariëteiten die verbouwd werden waren o.a. cabernet , syrah , pinot noir , garnacha en cariñena . Na veel tegenspoed zijn de overgebleven eigenaars helemaal onafhankelijk van elkaar en de wijnen van Gratallops hebben nu de D.O . Priorato status. De wijnen behoren tot de beste - en duurste - van Spanje, en zullen naar verwacht wordt nóg mooier worden.

Bodem
De bodem van Ribera del Duero varieert sterk al naargelang de hoogte. De wijngaarden beginnen in de riviervallei en lopen tot de bergtoppen. Ze zijn vaak in terrassen aangeplant. De lagere delen (rivierbanken en laagliggend land) worden ´campiñas´ of ´terrazas´ genoemd, de minder steile hellingen (uitstekend geschikt voor het verbouwen van wijnstokken) noemt ment ´laderas´, en de ´cuestas´ of steile hellingen zijn niet geschikt voor aanplant. Het hoogstgelegen land, ´páramo´, is meestal beter geschikt voor het verbouwen van granen omdat het zonlicht er zeer fel is.

Klimaat
Ondanks zijn ligging in het Spaanse binnenland, is het klimaat in de Duero vallei een mix van continentaal en gematigd-mediterraan: meestal warm en droog met bescheiden tot weinig neerslag (430 tot 580 mm ), en hete, droge zomers met 75 tot 90 dagen regen per jaar en 2.200 uren zon. In de maanden juli en augustus valt er heel weinig regen en het gebeurt wel eens dat de verdamping groter is dan de neerslag. Als maximale zomertemperatuur werd 42ºC genoteerd, een normaler gemiddelde is 25 á 32ºC. Dankzij de hoogte is, zelfs hartje zomer, de nacht-temperatuur laag, wat bevorderlijk is voor de ontwikkeling van de druiven. De hoogte brengt ook lange, koude winters met zich mee en de vorstvrije periode is slechts 111 tot 138 dagen per jaar, afhankelijk van de ligging. Temperaturen kunnen dalen tot -20ºC maar het kwik daalt zelden onder de -5ºC. Door kans op vorst en een kort seizoen (171 á 198 dagen) is het verbouwen van druiven een kritieke aangelegenheid. Vergelijk maar met het groeiseizoen in Toro (230 dagen) en Penedés (280 dagen).

Druiven
De belangrijkste druif van Ribera del Duero, en tevens de enige ´aanbevolen´, is de tinto fino, of tinta del país. Dit is een plaatselijke variant van de tempranillo. Deze druif beslaat 85% van het totale wijngaardareaal en wordt in de hele regio aanbevolen voor heraanplanting. In Rioja heeft deze druif de steun van andere variëteiten nodig, maar door de hoogte en bodemsamenstelling in de Duero geeft ze hier fijne, complexe wijnen als monocultuur. De D.O. eist een minimum van 75% tinto fino. Cabernet-sauvignon, garnacha tinta, malbec, merlot en albillo zijn geclassificeerd als toegestane variëteiten. Garnacha tinta ook wel bekend als tinto aragonés, wordt vooral gebruikt voor de productie van rosado Ribera del Duero.

Cabernet-sauvignon, merlot, malbec: deze 3 variëteiten mogen alleen herplant worden in dorpen waar ze reeds aanwezig zijn.

Wijnbereiding
Vega Sicilia is de trendsetter geweest voor Ribera del Duero: zij laten de wijn vele dagen lang in open kuipen gisten en de wijn rijpt 10 jaar, voordat hij gebotteld en verkocht wordt. De moderne methode is iets anders en de wijnen kunnen nu redelijk jong gedronken worden (2 á 3 jaar), maar tot 10 jaar jang worden ze beter. Het is nu gebruikelijk in Ribera del Duero om na het ontstelen en voor het persen te gisten. Sommige van de modernste bodegas behandelen hun druiven inderdaad nauwelijks voordat de wijn gemaakt is, en voor het oversteken van de wijn gebruikt men de zwaartekracht. In een doorsnee modern bedrijf verloopt het proces als volgt: De bodega is op een heuvelflank gebouwd en de druiven worden op het hoogste punt van de heuvel in een tremel gestort. Van daaruit worden ze naar een ontsteler overgebracht. Daarna vallen de druiven door de zwaartekracht in een roestvrijstalen tank van zo´n 150 hl. De tank wordt door een kraan getakeld en naar een gistingsvat gebracht. Hier wordt de inhoud, weer door zwaartekracht, in het vat overgebracht. De Pingus van Dominio de Pingus (eigenaar is de Deen Peter Sisseck) scooort de laatste 10 het hoogst. De tweede en derde wijn van deze bodega zijn Flor de Pingus en PSI. Een relatief nieuwe speler is Vizcarra: wijnen met een uitzonderlijke kwaliteit, met name Vizcarra, Celia Vizcarra en Ines Vizcarra.

Als we de Ribera del Duero streek verdelen in oost en west, met als centraal punt de stad Roa de Duero, ziet de bodemsamenstelling er als volgt uit:

In het oosten, in de dalen van de Duero en haar zijrivier de Gumiel: - ´Campiña´ - allluviaal met zand en klei, - Lage ´laderas´ - klei en mergel, - Lage ´cuestas´ - kalksteen, klei en mergel, - Hoge ´laderas´ - kalksteen en mergel, - ´Páramo´ - kalksteen en kalk.

De overheersende faktor in de kwaliteit van Ribera del Duero wijnen is natuurlijk de kalksteen en kalk. In het westen bestaat 33% van de bodem uit deze twee ingrediënten (waarvan 9% actieve kalk) in het oosten is dat meer dan 50% (waarvan 18% actieve kalk). De wijngaarden volgen de loop van de Duero, van de grens met Soria, door het zuidelijk gedeelte van Burgos (met een klein uitloop naar Segovia), tot in Valladolid. Het oudste gedeelte van het wijnland ligt in het westen, in de provincie Valladollid, maar het centrum van de regio is Aranda de Duero in Burgos. We bevinden ons hier nog op het Centraal Plateau, op een hoogte van 700 tot 900 m boven de zeespiegel, dat van oost naar west naar beneden gaat. Sommige wijngaarden hebben kalkbodems die bijna zo wit zijn als de ´albarizas´ uit het sherry-gebied.

Wijnen
Ribera del Duero maakt alleen rode en rosado wijnen. De rode gaan van de dure gran reservas, tot bescheidener jonge wijnen uit mindere jaren, die in de lente na de oogst gedronken worden. Het wettelijk bepaald minimum alcoholpercentage bedraagt 11%. Bij de rosados vindt men ook wel crianzas maar meestal zijn het toch jóvenes die jong gedronken moeten worden. Het minimum alcoholpercentage voor rosados is ook 11%.

In de praktijk kan de nieuwe generatie Ribera del Duero als volgt beschreven worden: de jóvenes hebben veel fris, framboosachtig fruit en kunnen al uitstekend gedronken worden 8 maanden na de oogst. De jovenes ook semi crianzas genoemd, hebben meestal 3 maanden houtrijping ondergaan en kunnen al snel gedronken worden. De saak van vers zwart fruit voert hier de boventoon.
De crianzas hebben een elegante, donkere kruidigheid die bij drie jaar oude wijnen reeds mooi uitkomt maar die, als u de wilskracht heeft om hem te bewaren, nog mooier wordt. In feite zijn de crianzas van Ribera del Duero, technisch gesproken, reservas (1 jaar houtrijping). De bodegas gaan erg zorgvuldig om met de kwaliteit van hun wijnen. Zoals een van hen vertelde, ´we willen liever de beste crianzas op de markt brengen dan middelmatige reservas´.
Enkele beroemde wijnen uit Ribera del Duero zijn: Vega Sicilia, Alion, Aalto, Pesquera, Hacienda de Monasterio, Pingus, PSI, Arzuaga, Emilio Moro, Condado de Haza en Vizcarra.

Gastronomie
Een typische maaltijd uit deze streek zou er als volgt kunnen uitzien: om te beginnen salchichas (pikante worstjes), chorizo (pikante paprikaworst), embutido (pens) of morcilla (bloedworst), alubias (bonen), jamón de cerdo blanco (ham van ´wit´ varken) en wat romige queso de oveja (schapenkaas). Men serveert hierbij een versgebakken ´torta´ van de unieke Castiliaanse hogaza, het heerlijke plaatselijke brood, gebakken in een platte cakevorm. Als hoofdgerecht wordt meestal lam geserveerd, cordero asado (op hout gegrild in een bakkersoven) of chuletillas de lechazo (lamskarbonaatjes). Een ander typisch hoofgerecht is cochinillo (gegrild speenvarken), ook in een bakkersoven gegrild en zeer mals. Soms worden cochinillo en cordero samen bereid als een chilindrón, met gebakken rode en groene paprika´s en enkele draadjes saffraan.

In het seizoen kan u zich uitgebreid te goed doen aan wild: perdiz (patrijs), codorniz (kwartel), conejo (konijn), liebre (haas) en jabalí (everzwijn). De Duero is een goede rivier voor trucha (forel) en zelfs cangrejos (rivierkreeftjes) maar de lokale specialiteit is congrio (paling), meestal ´en salsa verde´ (´in ´t groen´) met een vleugje saffraan.

De favoriete desserts van de regio zijn pastas de manteca (soort boterkoekjes), arroz con leche (rijstepap), leche frita of natillas (eiervla) en buñuelos (beignets). Tot de regionale kazen behoren ´Manchego del Ribera de Duero´ (bereid met ooiemelk), ´Babia´ en ´Laciana´, ´Valdeteja´ (geitenkaas), ´La Armada´ (bereid met koe- en geitenmelk) en ´León´ en ´La Bureba´ (van koemelk).