|
Champagne A.O.C.
De eerste wettelijke afbakening van het wijnbouwgebied Champagne had plaats tussen 1908 en 1919. In 1927 werden de grenzen van de champagne viticole vastgelegd en in 1936 behoorde Champagne bij de eerste gebieden waarvan de rechten op een wettelijk beschermde herkomstbenaming waren gehonoreerd door het in 1935 opgerichte Comité national des appellations d´origine. De appellation contrôlée Champagne dateert van juni 1936.
In 1941 werd het Comité interprofessionnel du vin de Champagne opgericht. Een overkoepelende organisatie waarin de gemeenschappelijke belangen van wijnbouwers en champagnehuizen werden behartigd. Tot op de dag van vandaag vervult dit Comité interprofessionnel een belangrijke rol in de verdediging van de belangen van de champagne-industrie. Het kantoor CIVC is gevestigd in Epernay.
De voorspoed van de laatste decennia heeft Champagne veel goeds gebracht. Het zijn echter sterke benen die de weelde kunnen dragen. De naam champagne verkoopt in veel gevallen zichzelf en daar wordt door sommige producenten doelbewust misbruik van gemaakt. De prijzen zijn hoog, terwijl de kwaliteit vaak achterblijft. Op de golven van het succes zijn de kwaliteitseisen niet zelden te minimaal geformuleerd. Om aan de vraag te kunnen voldoen, moet er, koste wat kost, worden geproduceerd. Er is voldoende dunne, schrale, matige mousserende wijn op de markt, die de naam champagne niet waardig is. Het imago van de in potentie unieke, fijne en feestelijke wijn wordt daardoor flink beschadigd.
Klimaat & bodem
Met zijn koele klimaat en kalkrijke krijtbodem heeft het de ideale omstandigheden voor de productie van ´s werelds beroemdste mousserende wijn, le Champagne. Voor stille wijnen is het hier eigenlijk al te koud, al was de faam van de streek daar ooit juist wel op gebaseerd. Ooit was de faam gebaseerd op rode wijn.
Wijnbereiding
Tijdens de prise de mousse (belletjesvorming) rusten de flessen in koele kelders, omdat een koele, constante temperatuur dan zeer belangrijk is. Onder steden als Reims en Epernay liggen gangenstelsels van vele tientallen kilometers. Ze zijn een bezienswaardigheid van de eerste orde. Men kon ze vrij gemakkelijk uithouwen in dezelfde krijtbodem die zo´n goede ondergrond aan de wijngaarden biedt. Een eerste aanzet daartoe kwam al van de Romeinen, die het gesteente als bouwmateriaal gebruikten.
Champagnes paren een hoge zuurgraad aan aromatische verfijning en complexiteit. Ze komen van drie druivenrassen: chardonnay, pinot noir en pinot meunier. Meestal worden die gemengd, behalve in de Côte des Blancs. In dat district gebruikt men alleen chardonnay, voor wijnen van het type Blanc de Blancs. In de Montagne de Reims is pinot juist weer sterk vertegenwoordigd, die voor een wat zwaardere stijl wijn zorgt.
De meeste champagnes zijn assemblages van diverse stille basiswijnen van diverse jaargangen. Hierdoor kan jaar in jaar uit een gelijkmatige kwaliteit geproduceerd worden. Alleen van zeer goede oogstjaren produceert men Vintages of Millésimés. Anders dan een eeuw geleden wordt de overgrote meerderheid van de champagnes als het droge type Brut op de markt gebracht, met maximaal 15 gram restsuiker per liter. Toevoeging van wat suiker in dedosage bij de botteling is nodig om de hoge zuurgraad wat af te ronden.
Wereldwijd
Champagne heeft model gestaan voor mousserende wijnen over de hele wereld. Producenten daarvan refereerden graag aan de méthode champenoise, ook in Frankrijk zelf. Nadat het gebruik van die term verboden werd, is als alternatief de benaming crémant ingevoerd. Belangrijke gebieden daarvoor zijn o.a. Alsace, Loire, Bourgogne en Limoux.
Druivensoorten
Chardonnay
Chardonnay wordt in de eerste plaats geassocieerd met de grote witte bourgognes. In Champagne wordt zij echter ook hoog gewaardeerd. Het is hier de meest besproken, de hoogst geprezen, maar minst aangeplante variëteit. Zij geeft, door haar hoge zuurgraad (hoger dan Pinot Noir) elegantie, lichtvoetigheid en verfijning aan een champagne. Sommige blanc de blancs champagne worden daarom geprefereerd als aperitief.
Chardonnay verkiest de echte krijtbodems. Hoewel ook aanwezig in de Montagne de Reims, in de Vallée de la Marne in de Aube, is de Côte des Blancs haar bakermat.
Doordat Chardonnay vroeg uitbot, is zij kwetsbaar voor voorjaarsvorst.
Pinot Meunier
De Pinot Meunier is verrassend sterk vertegenwoordigd. Verrassend, want over deze druivensoort horen we zelden iemand in Champagne. Met trots vertelt men altijd over de Pinot Noir en Chardonnay, maar de Pinot Meunier blijkt het beste paard uit de stal. Ze is althans nadrukkelijk in de wijngaarden aanwezig en wordt met evenveel nadruk verwerkt in de cuvées, de assemblages van champagne. Wijnbouwers ter plekke weten de Pinot Meunier te waarderen.
Zij is namelijk nogal winterhard en dat telt in een zo noordelijk gelegen wijngebied. Zij is goed bestand tegen voorjaarsvorst. Bovendien rijpt zij eerder dan de Pinot Noir en Chardonnay en dat is juist in Champagne niet onbelangrijk. Last but not least: de opbrengst per hectare van de Pinot Meunier is genereuzer dan die van de Pinot Noir.
Goed gevinifieerd bezit de wijn van Pinot Meunier een fris en opwekkend, floraal aroma. Dat levendige, frisse fruit is haar sterkste kant. Een beperkt rijpingsvermogen daarentegen is haar zwakkere zijde. In millésimés en cuvées prestiges is haar aandeel daarom veelal minder.
Pinot Noir
De Pinot Noir is dus niet alleen de druif waarvan rode bourgogne wordt geproduceerd. Zij vervult eveneens een wezenlijke rol in champagne. Zelfs is het zo dat Champagne haar roem in het verleden heeft gevestigd met deze druif. Het grootste deel van het areaal vinden we in Aube, maar de Montagne de Reims, vooral de Grande Montagne, is eveneens een centrum van de Pinot Noir. In de zuidelijker Aube krijgt de Pinot Noir, juist in moeilijke jaren, vaak meer kans om te rijpen. Een deel van de Pinot Noir uit de Aube in de assemblage kan de uiteindelijke cuvée fruitiger en ronder doen zijn. De Pinot Noir is een kwetsbare variëteit, die niet zelden te lijden heeft van voorjaarsvorst. In de rijpingsfase, in het najaar, is zij vanwege de compacte trosvorming en de dunne schil van de afzonderlijke druiven, zeer gevoelig voor rot. Het is dus in de wijngaard geen gemakkelijke druif. Zeker ook niet in de noordelijk gelegen Champagne. In champagne kan goed gerijpte en gezonde Pinot Noir echter een grandioze rol vervullen. Zij geeft aan champagne diepte, structuur, fruit, karakter en bewaarpotentie.
AOC
De Champagne kent 3 AOC´s, van ‘laag’ tot de absolute top:
- Grand Cru
- Premier Cru
- Cuvée Prestige
De Grand Cru´s en Premier Cru´s zijn gemaakt van druiven uit specifieke wijngaarden. De omstandigheden in deze wijngaarden zijn zo goed dat druiven er optimaal kunnen rijpen. De absolute top van de Champagne zijn de Cuvée Prestiges. Dat zijn Champagnes van druiven uit Grand Cru wijngaarden, gemengd met de beste Pinot Noir uit de regio.
Gastronomie
De traditionele Champagne-Ardenne heeft in de loop der eeuwen een voor de streek karakteristieke gastronomie opgebouwd met de beste specialiteiten die trots de naam dragen van de plaats waar ze het licht zagen: Jambon des Ardennes (Ardennerham), Boudin Blanc de Rethel (Witte Worst van Rethel), Pieds de Porc à la Sainte-Ménehould (Varkensvoetjes à la St M.), Andouillettes de Troyes (Andouillette uit Troyes), Truffes de Haute-Marne (Truffels uit de Haut-Marne), fromages de Langres, Chaource et Rocroi (kazen uit Langres, Chaource en Rocroi), Biscuit rose de Reims (Roze koekjes uit Reims).
|
|
|
La Persistance