Elzas A.O.C., een Wijnplus artikel op La Persistance, uw bron voor de beste wijnen.

Deze site maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak te verbeteren. Lees meer over cookies.

Verberg dit bericht

ITEMS

home / wijnplus / Elzas A.O.C.

Elzas A.O.C.

De Elzas A.O.C.

De Elzas - in het Frans: Alsace - is in menig opzicht een grensgeval binnen de Franse wijnwereld. En dan een grensgeval in de letterlijke zin van het woord want zowel in historisch, landschappelijk, gastronomisch als ook wijnbouwtechnisch opzicht, zijn Duitse invloeden zo onmiskenbaar aanwezig in deze beroemde Franse appellation, dat je je als bezoeker eerder waant in Duitsland dan in Frankrijk.
Vooral na de Tweede Wereldoorlog heeft het systeem van cepagewijnen in de Elzas sterk opgang gemaakt. Het houdt in dat de wijnen (vooral) van één enkel druivenras gemaakt worden en de naam van die druif dragen, een voor Frankrijk unieke etikettering.
Daarnaast kent het label nog toevoegingen als Vendanges Tardives voor wijnen van laat geplukte, overrijpe druiven. Sélection de Grains Nobles staat voor liquoreuze wijnen van druiven aangetast door edele rotting (pourriture noble, botrytis cinerea). De erkenning Grand Cru is voorbehouden aan een vijftigtal wijnen die voldoen aan een groot aantal strenge kwaliteitscriteria.

Klimaat
Wat het weer betreft is door de noordelijke ligging van de Elzas het klimaat er relatief koel, maar wel buitengewoon zonnig en droog. Interessant om te weten is dat in heel Frankrijk alleen Perpignan in de Roussillon meer zon krijgt dan Colmar, het wijncentrum van de Elzas.
De Vogezen zorgen namelijk voor een perfecte beschutting tegen weersinvloeden van de Atlantische Oceaan. De rijping duurt daarom tot diep in het najaar, waardoor de pluk wel tot in november kan duren.

Bodem
De wijngaarden van de Elzas strekken zich in een lang, smal lint uit van noord naar zuid op de uitlopers van die Vogezen en kennen een veelheid aan bodems en microklimaten. Een belangrijke kwaliteitsfactor is de expositie van de wijngaarden. Bij voorkeur is dat op een naar het zuiden gerichte helling, waarop de stokken optimaal profiteren van het zonlicht.

Druivensoorten
De wijnen van de Elzas zijn veelal cépagewijnen. Ze worden van één druivenras gemaakt en worden niet, zoals elders in Frankrijk, benoemd naar de naam van de regio of het dorp waarin de productie plaatsvindt, maar naar de naam van het gebruikte druivenras.
Men kent in de Elzas slechts een tweetal assemblage wijnen
• Zwicker of Edelzwicker: Een wijn die wel gemaakt wordt van verschillende druivenrassen. De witte variant komt het meeste voor, echter sporadisch wordt er ook een exclusive rode variant geproduceerd, de zogenaamde Rote Edelzwicker. De assemblages kunnen van verschillende druivenrassen zijn in verschillende verhoudingen. De druiven kunnen samen of ieder afzonderlijk gevinifieerd worden. Vermelding van het oogstjaar hoeft niet.
• Gentil: Is voorbehouden aan asemblagewijnen van betere kwaliteit dan de Edelzwicker. Die assemblage moet voor minstens 50% bestaan uit Riesling, Muscat, Pinot Gris en/of Gewurztraminer, de rest uit Sylvaner, Chasselas en/of Pinot Blanc. Iedere druif moet afzonderlijk gevinifieerd worden alvorens geassembleerd te worden en moet goedkeuring gekregen hebben voor de AOC Alsace. Gentil mag pas op de markt komen nadat de wijn op fles geproefd en goed gekeurd is.

De belangrijkste zeven druivenrassen van de Elzas zijn in volgorde van meest aangeplant:
• Riesling :Een typische druif van de Rijnvallei. In de Elzas heeft de Riesling aan het eind van de 15e eeuw zijn intrede gedaan. Sinds de jaren 60 is het de meest aangeplante druif. Brengt in de Elzas en Duitsland de beste wijn voort.
• Pinot blanc : Levert soepele wijn met een licht bouquet op. Pinot blanc en Auxerrois worden vaak samen als pinot blanc of pinot aangeduid. Heel vaak dient hij als druif voor de basiswijn van Crémant d’Alsace.
• Gewurztraminer (Traminer Rose):- Heet elders ook gewürztraminer, maar wordt in Frankrijk zonder umlaut geschreven. De oudste druivensoort van de streek, is een kleine wit-roze druif, die enkel voor de productie van witte wijn wordt gebruikt.
• Pinot gris : Is een kleine blauwe druif die groeit in compacte trosjes. Voorheen heette deze druif hier Tokay d´Alsace. Deze naam mag vanaf 2005 niet meer gebruikt worden wegens verwarring met de Hongaarse Tokaji.
• Sylvaner : Sylvaner wordt van oudsher geteeld in de Elzas. De druif is afkomstig uit Oostenrijk en besloeg in de jaren 70, wegens zijn grote opbrengst, de grootste oppervlakte van de Elzas. In de loop der jaren is hij echter uit de gratie geraakt doordat er veelal matige kwaliteit wijnen van gemaakt werden. Wijnen van deze druif kunnen echter ook van goede kwaliteit zijn mits ze op een goede bodem staan en de opbrengst beperkt wordt.
• Pinot Noir:- Het is de enige toegestane druif voor het maken van rode wijn. Behalve voor stille wijnen, wordt hij ook gebruikt voor de productie van witte en rosé Crémant d´Alsace.
• Muscat : Bestaat uit twee soorten, die vermengd worden voor de productie van de wijnen: Muscat d´Alsace en Muscat Ottonel.

Wijnbereiding
Het karakteristieke van Elzas wijnen is dat ze worden gemaakt van zeer aromatische druivenrassen. De wijnboer zal er alles aan doen om gedurende de oogst en de wijnbereiding dit aromatische potentieel te bewaren. Hij grijpt zo min mogelijk in gedurende de gisting, want hij weet dat alle kwaliteiten van de wijn reeds in de druif aanwezig zijn.

De data van het begin van de wijnoogst zijn voor iedere AOC volgens prefectoriaal besluit vastgesteld. Met zeven (voornamelijk gebruikte) druivenrassen, drie AOC´s en twee speciale kwaliteitsaanduidingen (Vendanges Tardives en Sélections de Grains Nobles), is het niet moeilijk voor te stellen dat het oogsten heel lang duurt.

In de Elzas wordt hoofdzakelijk de speciale vinificatie voor witte wijn toegepast. Deze verschilt nauwelijks van die in de andere streken in Frankrijk. Na de oogst gaan de druiven in een kneusmachine die de druiven open laat barsten. Vervolgens worden ze voorzichtig geperst in schroefpersen of in pneumatische persen om er het sap uit te halen. Dan vindt de débourbage (afheveling van de most) plaats, statisch - gedurende een aantal uren laten staan in een schoon vat waardoor een groot deel van de zwevende deeltjes die de wijn een nare smaak kunnen geven, kan bezinken en de most helderder wordt - of mechanisch.

Tenslotte is er de alcoholische gisting die in oude houten fusten plaatsvindt of, zoals tegenwoordig steeds meer, in roestvrijstalen kuipen. Deze gisting bestaat uit de omzetting van druivensuikers door gist in alcohol. Aangezien dit proces aanleiding kan geven tot grote temperatuursstijgingen (tot 30°C) en dus afbreuk doet aan de aromatische kwaliteit van de wijn, zijn in de kelders een systematisch controlesysteem en een temperatuurregeling aanwezig. Na drie of vier weken, na de gisting, wordt de wijn afgeheveld om het belangrijkste bezinksel (dode gistcellen) te verwijderen en de wijn gedurende drie of vier maanden op te voeden op fijn bezinksel. De wijnboer zal geen malolactische gisting toepassen, want hij wil de natuurlijke frisheid van zijn wijn behouden

Culinair Elzas
De Elzasser keuken bestaat uit stevige kost die je warm houdt in deze streek, waar de lange winters donker en koud zijn.
• Bäckeoffe: drie soorten gemarineerd vlees met aardappels in witte Elzasser wijn
• Choucroute garnie: zuurkool met verschillende soorten varkensvlees
• Coq au Riesling: haan in witte wijnsaus
• Flammeküche ook wel Tarte flambée: dunne pizza´s belegd met room, kaas en spek
• Kugelhopf: tulbandcake met rozijnen
• Munster: de kaas van de Elzas
• Spätzle: soort van deegknoedels
• Tarte aux Brimbelles: Bosbessentaart

Gastronomie
De Elzas nodigt u uit om zijn traditionele gastronomie te komen ontdekken: streekrecepten (zuurkool, flammekueche, geflambeerde taart,...), wijnen, streekproducten en gastronomische routes (Route des Vins d´Alsace).

Zowel de hartige als de zoete gerechten uit de keuken onderscheiden zich door hun kunnen en smaak. Duizend smaken begeleiden uw maaltijden in een sterrenrestaurant, een winstub of een bierstub, ontmoetingsplaatsen die dat uitstralen waar de Elzassers het meeste van houden: goede dingen delen, een bijzondere Franse traditie!

In de lente, als de natuur weer kleur krijgt, neemt u een van de gastronomische routes. Ze nodigen uit tot een kennismaking met het rijke culinaire erfgoed van de Elzas. De beroemdste is natuurlijk de Route des Vins d´Alsace! Dit is de wereldwijd bekende route van 170 km aan de voet van de Vogezen. Alleen aan de nieuwsgierige reiziger die de gebaande paden verlaat worden zijn grootste geheimen onthuld: u moet de tijd nemen om wijnbouwers te ontmoeten, wijnen te proeven, te verdwalen in de middeleeuwse steden langs de route! Waar wacht u nog op om onze routes voor smulpapen te nemen en de deur van onze wijnkelders open te duwen ?